တစ်ဦးက ransomware တစ်ဦးအခြေခံအားဖြင့်ကွန်ပျူတာအပေါ်ပစ္စုပ္ပန်ဖိုင်တွေအမျိုးအစားအမျိုးမျိုးကို encrypt လုပ်ရေးထားသမျှသောကွန်ပျူတာကုဒ်အစုတခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ code ယခုရွေးနုတ်ဖိုးအဘို့ထိုသူတို့ကိုင်ထားနိုင်ရန်အတွက်ကွဲပြားခြားနားသောကွန်ပျူတာများပေါ်တွင်လက်ရှိဖိုင်တွေကိုတစ်ခုကိုင်ရရှိရန်အသုံးပြုနေပါသည်။ ကွန်ပျူတာ ransomware ကြောင့်ထိခိုက်ရရှိသည့်အခါရိုးရှင်းတဲ့စကားများမှာတော့, ဗိုင်းရပ်စ်ဟာ operating system အဖြစ်ကောင်းစွာအဖြစ်ကွန်ပျူတာပေါ်တွင်ဒေတာကိုပစ္စုပ္ပန်၏အများစုစာဝှက်ပေးတယ်။ ထိုအခါဟက်ကာများသူတို့ကိုအခြေအနေအကြောင်းသိစေနှင့်၎င်းတို့၏ကွန်ပျူတာစာဝှက်ဖြည်ထားတဲ့ရငွေမိုးသည်းထန်စွာငွေပမာဏကိုပေးဆောင်ဖို့သူတို့ကိုမေးမြန်းဖို့ကွန်ပျူတာ၏ပိုင်ရှင်ဆက်သွယ်ပါ။ ransomware ဗိုင်းရပ်စ်အများအပြားကွဲပြားခြားနားသောမျိုးအတိတ်နှစ်အတွင်းမိုးကုပ်စက်ဝိုင်းပေါ်ထွက်လာကြပါပြီဒါပေမယ့်အသေအပျောက်အများဆုံးတဦးတည်းဒါဝေး WannaCry အဖြစ်လူသိများသည်။ သက်သေအထောက်အထားယခင်ကအရောင်ဘဏ်များ၏ဟက်ကာအဖြစ် Sony ကစတူဒီယို၏နာမည်ဆိုးဖြင့်ကျော်ကြားဟက်ကာအပါအဝင်နာမည်ဆိုးဖြင့်ကျော်ကြားဆိုက်ဘာရာဇဝတ်မှုအတော်များများတွင်ပါဝင်ပတ်သက်ခဲ့ကြသူမြောက်ကိုရီးယားဟက်ကာများမှဒီ virus ဆက်သွယ်ကြောင်းအလင်းရောက်လေပြီ။
အပိုင်း 1: Wannacry Ransomware ကဘာလဲ?
WannaCry ransomware ကိုခေါ်ကွန်ပျူတာဗိုင်းရပ်စ်အချို့မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာသူတို့တစ်ဦးမလိုချင်တဲ့ဖိုင်ကို download လုပ်ပါဒါမှမဟုတ်မှားယွင်းတဲ့ button ကိုအပေါ်တစ်ဦးကလစ်လုပ်သည့်အခါတစ်ဦးသားကောင်များ၏ကွန်ပျူတာသို့ရဖို့လူသိများသည်။ အဆိုပါဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့်ပဲစက္ကန့်အနည်းငယ်အတွင်းကွန်ပျူတာပေါ်မှာပစ္စုပ္ပန်ဖိုင်တွေအားလုံးကိုစာဝှက်ပေးတယ်ဒါကြောင့်အင်အားကြီးမားသည်။ တနည်းအားဖြင့်ကွန်ပျူတာအပေါ်အရာအားလုံးသော့ခတ်ခြင်းနှင့်တပိုင်တနိုင်ရောက်လာပါတယ်။ ကွန်ပျူတာသော့ခတ်ရရှိပြီးနောက်ယင်း၏ပိုင်ရှင်များသောအားဖြင့်သူတို့ရဲ့ကွန်ပျူတာဖွင့်ခြင်းနှင့်နောက်တဖန်ပြေးရနိုင်ရန်အတွက်ရွေးပေးချေရန်သူတို့ကိုမေးသူဟက်ကာများအားဖြင့်ချဉ်းကပ်နေပါတယ်။ ရွေးနုတ်ဖိုးများသောအားဖြင့်တစ်နေရာရာဝန်းကျင် $ 300 နှင့်ဟက်ကာများ Bitcoin ကနေတဆင့်ပေးဆောင်ရန်သင့်အားတောင်းဆို။ WannaCry ပတ်သက်. အဆိုးဆုံးအစိတ်အပိုင်းတစ်ခုသင်တရားမျှတပြီးစတုရန်းရွေးနုတ်ဖိုးပေးဆောင်ခဲ့ကြပင်ပြီးနောက်အားလုံးသင်၏ဖိုင်များကိုပြန်ရနိုင်ပါလိမ့်မယ်လို့အာမခံချက်မရှိပါသောအချက်ဖြစ်ပါသည်။ ဒါကြောင့်ဤကိစ်စနှငျ့ ပတျသကျ. အတွက်အကောင်းဆုံးချဉ်းကပ်နည်းကိုယ့်ကိုကိုယ်ကအကောင်းဆုံးဖြစ်နိုင်သောလမ်းကိုကာကှယျရနျဖွစျသညျ။ သငျသညျ WannaCry တားဆီးနိုင်ရန်အတွက်သင့်ရဲ့ကိုယ်ရံတော်တက်ရနိုင်ပါလိမ့်မယ်ဘယ်လိုအနည်းငယ်အသေးစိတ်ကိုအောက်မှာပေးထားတဲ့နေကြသည်။
အပိုင်း 3: နောက်ဆုံးပေါ်ဆော့ဖ်ဝဲကိုမွမ်းမံမှုများနှင့်အတူ Patch Windows ကို
ဗိုင်းရပ်စ် Windows operating system ပေါ်တွင်အပြေးကွန်ပျူတာများကိုထိခိုက်စေခဲ့ပါတယ်ကတည်းကမိုက်ခရိုဆော့ဖ်ကိုချက်ချင်းသူတို့ကိုပိုကောင်းအန္တရာယ်ရှိတဲ့ကုဒ်ဆန့်ကျင်ကာကွယ်စောင့်ရှောက်ပါစေနိုင်ရန်အတွက်က MS ပြတင်းပေါက်၏ကွဲပြားခြားနားသောမျိုးကွဲများအတွက်ကွဲပြားခြားနားသောပြင်ဆင်ဖာထေးမှုများမြော။ ဒါကြောင့်သင့်ရဲ့ကွန်ပျူတာ secure နိုင်ရန်အတွက်လုပ်ဖို့လိုတယ်ဆိုတာကိုပထမဦးဆုံးအရာကသင်၏ကွန်ပျူတာသို့နောက်ဆုံးပေါ်လုံခြုံရေးပြင်ဆင်ဖာထေးမှုများ download လုပ်ပြီး install လုပ်ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ သင်အလွယ်တကူသူတို့ကိုကို Windows updates များကိုအလယ်ဗဟိုကနေ download လုပ်ရနိုငျသညျ။ သင်ပြုသောနေကြသည်ပြီးတာနဲ့နောက်တစ်ကြိမ်အပိုင်းပေါ်ရွှေ့။
အပိုင်း 4: အားလုံးသင့်ဖိုင်များကို Back up
တစ်ရွေးနုတ်ဖိုးအဖြစ်မည်သည့်ငွေကိုပေးဆောင်ခြင်းမှလုံခြုံကိုယ့်ကိုကိုယ်စောင့်ရှောက်ဖို့အကောင်းဆုံးချဉ်းကပ်သင့်ရဲ့ကွန်ပျူတာပေါ်မှာရှိသမျှအရေးကြီး data တွေကိုပစ္စုပ္ပန် back up လုပ်ထားဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ သငျသညျကမ်ဘာပျေါတှငျ WannaCry သို့မဟုတ်အခြားဗိုင်းရပ်စ်ပိုးများက hacked ရရင်တောင်ဒီနည်းလမ်း, သင်ယခင်ကခေါ်ဆောင်သွားနောက်ကျောတက်၏အသုံးချနေသဖြင့်အားလုံးသင့်ရဲ့ဖိုင်များကို access ကိုရရှိနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါဟာမြင့်မားသငျသညျကျောလုံခြုံရေးဖောက်ဖျက်မှု၏အမှု၌ရှိသမျှကိုမရနိုင်ဖြစ်အံ့သောငှါဒါပုံမှန် backup ကို update လုပ်ပေးခြင်းအပေါ်စောင့်ရှောက်ရန်အကြံပြုသည်။
အပိုင်း 5: Install လုပ်ပြီး run antivirus ဆော့ဖ်ဝဲ
ဗိုင်းရပ်စ်မဆိုကြင်နာတိုက်ခိုက်တဲ့ကာကွယ်တားဆီးနိုင်ရန်အတွက်လုပ်ဖို့အရေးကြီးဆုံးအရာတစ်ခုမှာသင်၏ကွန်ပျူတာပေါ်တွင်တစ်ဦးအရည်အသွေးကောင်း antivirus ကို system ကို install လုပ်ရန်ဖြစ်ပါသည်။ ဤရွေ့ကားအစီအစဉ်များကိုမြင့်မားသူတို့ရဲ့အကျိုးသက်ရောက်မှုများဆန့်ကျင်နေတဲ့ကွန်ပျူတာစောငျ့ရှောကျဖို့နိုင်ရန်အတွက်ဗိုင်းရပ်စ်နှင့်အခြားနာမည်ဆိုးဖြင့်ကျော်ကြားအစီအစဉ်များအမျိုးမျိုးအမျိုးမျိုးတိုက်ဖျက်ဖို့လေ့ကျင့်သင်ကြားခြင်းနှင့် updated နေကြသည်။ ဒါကြောင့်တစ်ဦးအန္တရာယ်ရှိတဲ့ကွန်ပျူတာဗိုင်းရပ်စ်များကတိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့မှသင်၏ကွန်ပျူတာတားဆီးနိုင်ရန်အတွက်လုပ်ဖို့ပထမဦးဆုံးနှင့်အရေးပါဆုံးအရာကသင်၏ကွန်ပျူတာပေါ်တွင်ကောင်းတစ်ဦး antivirus ကို install လုပ်ပြီး run ဖို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဟာမြင့်မားပုံမှန်အပေါ် antivirus ကိုအားဖြင့်ဖွင့်လှစ်သည့် updates ကို install လုပ်အပေါ်ကိုစောင့်ရှောက်ရန်အကြံပြုသည်။ ဤနည်း, သင့်ကွန်ပျူတာသည်အင်တာနက်ပေါ်ကိုမျောနောက်ဆုံးပေါ်ခြိမ်းခြောက်မှုများမှကာကွယ်နေဖို့လိမ့်မယ်။
အပိုင်း 6: မျှော်လင့်မထားတဲ့အီးမေးလ်ပူးတွဲဖွင့်လှစ်မနေပါနဲ့
သင့်ရဲ့ကွန်ပျူတာကိုသို့ရဖို့ဗိုင်းရပ်စ်များအတွက်အလွယ်ကူဆုံးနဲ့အသုံးအများဆုံးနည်းလမ်းသင့်ရဲ့စာတိုက်ပုံးမှတဆင့်ဖြစ်ပါတယ်။ အီးမေးလ်တစ်စောင်ကျွန်တော်တို့ရဲ့်စာပုံးသို့ရရှိသွားတဲ့အခါ, ငါတို့ရှိသမျှသည်တစ်နည်းနည်းစိုးရိမ်ကြောင့်အထဲမှာဘာအကြောင်းကိုစပ်စု feeling ကိုစတင်ပါ။ ဒါကြောင့်ငါတို့သိချင်စိတ်ကျွန်တော်ဖွင့်မဖြစ်သင့်ငါတို့သည်နားလည်သဘောပေါက်လာသောအခါ, ကပြီးသားသိပ်နောက်ကျမယ့်အတိအကျအဘယ်အရာကိုမဖွင့်ဆီသို့ဦးတည်ကျွန်တော်တို့ကိုဦးဆောင်နေသည်။ ဒီတော့တင်းကြပ်စွာစိတျထဲမှာထားရန်လိုအပ်သည်ကြောင်းအရေးပါသောအရာသငျသညျအစဉျအမွဲမဆိုမျှော်လင့်မထားတဲ့အီးမေးလ်များနှင့်အတူလာ attachment များကိုဖွင့်ဖွင့်လှစ်ရန်မလိုပါကြောင်းဖြစ်ပါတယ်။ အီးမေးလ်များ၏ထိုကဲ့သို့သောမျိုး WannaCry ကဲ့သို့သောနာမည်ဆိုးဖြင့်ကျော်ကြားဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသယ်ဆောင်စေခြင်းငှါအကောင်းတစ်ဦးအခွင့်အလမ်းရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့်သင်ပြုရန်လိုအပ်ပါတယ်အားလုံးအီးမေးလ်များကိုဒီလိုမျိုး delete နှင့်အလွန်သတိထားရရန်ဖြစ်ပါသည်။ ဒီလိုမှမဟုတ်ရင်သင်ရုံစက္ကန့်အနည်းငယ်တဲ့ကိစ္စအတွင်းသင်၏ကွန်ပျူတာပေါ်တွင်လက်ရှိအရာအားလုံးဆုံးရှုံးနိုင်ပါတယ်။
အပိုင်း 7: ခိုးကူးရုပ်ရှင်ကို download လုပ်မနေပါနဲ့, ဂီတသို့မဟုတ် software ကို
သင့်ရဲ့ကွန်ပျူတာကိုသို့ရဖို့ဗိုင်းရပ်စ်များအတွက်အသုံးအများဆုံးနဲ့အလွယ်ကူဆုံးနည်းလမ်းတွေတစ်ခုမှာခိုးကူးဆော့ဖ်ဝဲ, ဂီတ, ရုပ်ရှင်, တီဗီစီးရီးများနှင့်အခြားအလားတူပစ္စည်းပစ္စယအားဖွငျ့ဖွစျသညျ။ လူတိုင်းကိုသူတို့အခမဲ့အရာအားလုံးပူဇော်အဖြစ် torrent ဝက်ဘ်ဆိုက်များမှတစ်ဆင့်ပစ္စည်းပစ္စယဒေါင်းလုပ်ချစ်တော်မူ၏။ သငျသညျထိုကဲ့သို့သောက်ဘ်ဆိုက်များ surfing ကြသည်နေစဉ်, သငျသညျကိုသူတို့နေအိမ်အင်တာနက်ပေါ်တွင်အများဆုံးနာမည်ဆိုးဖြင့်ကျော်ကြားဗိုင်းရပ်စ်အချို့မှဖြစ်ကြောင်းသိထားရန်လိုအပ်ပါတယ်။ ထိုကွောငျ့, သငျသညျကိုသတိထားပြီးတစ်ခုအစွန်းရောက် Level ဖြင့်တိုင်းတစ်ခုတည်းကလစ်လုပ်ဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ တဦးတည်းကမှားကလစ်နှိပ်ခြင်းနှင့်သင်သည်သင်၏အသက်တာ၏ကျန်များအတွက်နောင်တလိမ့်မယ်။
သင်တို့သည်လည်းသင်တို့သည်ဤဝက်ဘ်ဆိုက်များကနေဒေါင်းလုပ်ဆွဲအပေါ်ကို download လုပ်ပါသို့မဟုတ်အစီအစဉ်ကိုသောပစ္စည်းပစ္စယအကြောင်းကိုသတိထားရရန်လိုအပ်သည်။ သင်အမှန်တကယ်ကိုသင့်ကွန်ပျူတာပေါ်တွင်တစ်ခုခုကို download လုပ်ပါမှီကခြောငျးဖိုင်တွေရဲ့ contents အကဲဖြတ်ရန်အလွန်အရေးကြီးပါသည်။ ဒီလိုမှမဟုတ်ရင်သူကသင့်ကွန်ပျူတာကိုအဘို့သိပ်နောက်ကျပါလိမ့်မယ်။
